حجاب اجباری، خشونت و کنترلی ۴۰ ساله بر زنان ایرانی

پگاه نیاکی

ابتدای این مراسم که ساعت ۶ عصر شروع شد؛ نیلوفر گنجی از دانشجویان دانشگاه تورنتو بیانیه‌ای را به زبان انگلیسی درباره وقایع اخیر و کشته‌شدن دختران نوجوان ازجمله نیکا شاکرمی، ۱۶ ساله خواند این متن توسط دو تن از دانشجویان دیگر، هژیر شریفی و سارا شریعتی به زبان کردی و فارسی خوانده شد.

 اعتراضی ۴۰ ساله علیه سرکوب آزادی، زن و زندگی

دکتر شهرزاد مجاب، استاد آموزش و توسعه جوامع و مطالعات زنان دانشگاه تورنتو، اولین سخنران این تجمع بودند.

دکتر مجاب صحبت‌های خود را با عبارت «مشت کوچک؛ رویای بزرگ» شروع کرد:« دختران ایران؛ این روزها با مشت‌های گره کرده برخاستند و فریاد مرگ بر جمهوری اسلامی، مرگ بر دیکتاتور و نه به حجاب اجباری سر می‌دهند. اما این اعتراض‌ها فقط مختص الآن نیست و برآمده از ۴۰ سال خشونت سرکوبگران آزادی و زندگی د‌ر ایران است. ‌تصویری که این روزها شاهد آن هستیم بر‌خاسته از همین شعار ژن ژیان آزادی است که زنان در مرکز آن هستند. ‌رژیم جمهوری اسلامی روی این اعتراض‌ها اسم تظاهرات یا خیزش می‌گذارد. درحالی‌که این یک انقلاب است‌. سال ۵۷ هم جمهوری اسلامی انقلاب مردمی را با کمک آمریکا و کشورهای اروپایی سرکوب کرد حالا مردم ایران دوباره برای آزادیخواهی برخاستند، الآن زمان نابودی جمهوری اسلامی است.»

این استاد دانشگاه سخنانش را با شعری از فرخی یزدی به اتمام رساند:«ما زنده به آنیم که آرام نگیریم/ موجیم که آرامش ما در عدم ماست»

در ادامه این برنامه از حاضران خواسته شد تا به سمت پارلمان راهپیمایی کنند.

ازجمله شعارهایی که در طول مسیر شنیده می‌شد، عبارت بودند از: «نه به دیکتاتور» «جمهوری اسلامی نمی‌خواهیم نمی‌خواهیم»، «مهسا امینی» و «زن زندگی آزادی».

جمهوری اسلامی؛ وقت رفتن است

زمانی که جمعیت روبه‌روی پارلمان رسید، پلیس اطراف ساختمان پارلمان با فاصله‌ از جمعیت ایستاده بود.

امیر‌علی علوی، یکی از اعضای خانواده‌های پرواز PS۷۵۲ که مادرش ندا صدیقی را در سرنگونی هواپیمایی اوکراین به دست سپاه از دست داد و البته از دانشجویان دانشگاه تورنتو هم بود؛ در این مکان سخنرانی کرد.

امیرعلی گفت: «بعد از هزار روز هنوز تنفرم نسبت به رژیم سرکوبگر جمهوری اسلامی بیشتر و بیشتر می‌شود. آن‌ها به جنایات خودشان ادامه می‌دهند اما امروز و در دل سیاهی‌ها مردم ایران کنار یکدیگر ایستاده‌اند. شما شاهد بودید که روز اول اکتبر با تعدادی بالای پنجاه هزار نفر؛ همراهی خودمان را با مردم کشورمان ابراز کردیم.»

او زنان ایرانی را قهرمان خواند و ادامه داد: «با کمک زنان قهرمان سرزمینم همه جای دنیا جمع شدیم تا به جمهوری اسلامی بگوییم وقت رفتن است.»

علوی همچنین با اشاره به گردهمایی که چند روز پیش در یادبود هزارمین روز سرنگونی هواپیمایی اوکراین مقابل پارلمان در اتاوا برگزار شده بود؛ از حضور گسترده ایرانیان مونترال و تورنتو سپاسگزاری کرد و گفت: «ما از دولت کانادا می‌خواهیم که با اعمال تحریم، جمهوری اسلامی را زیر فشار خود نگه دارد تا مردم به نتیجه برسند.»

خمینی حجاب را اجباری کرد ‌اما درواقع قصد داشتند کنترل بدن و ذهن زنان را به دست بگیرند

حجاب اجبار برای کنترل ذهن و بدن زنان

دکتر ارسلان کهنمویی‌پور‌، استاد دپارتمان زبان‌شناسی دانشگاه تورنتو و فارغ‌التحصیل دانشگاه شریف، سخنران دیگر این تجمع بود.

دکتر کهنمایی‌پور با بیان اینکه ماجرای مهسا امینی یک تکه کوچک از مصیبتی است که این سال‌ها رژیم جمهوری اسلامی بر سر مردم آورده عنوان کرد: «وقتی خمینی گفت نمی‌خواهیم و نمی‌توانیم زنان بی‌حجاب در خیابان‌ها داشته باشیم، روز ۸ مارس زنان زیادی برای احقاق حقشان به خیابان‌ها ریختند اما همه سرکوب شدند. جناح‌های چپ هم تایید کردند که این مبارزه با امپریالیسم است و از این جریان حمایت کردند و خمینی حجاب را اجباری کرد ‌اما درواقع قصد داشتند کنترل بدن و ذهن زنان را به دست بگیرند.»

دکتر  کهنمویی پور‌ با اظهار امیدواری از اینکه این اعتراضات منجر به نابودی جمهوری اسلامی شود؛ ادامه داد:«اخیراً خیلی می‌شنویم که می‌گویند شرایط سخت‌گیرانه در ایران دیگر مثل قبل نیست و آن خشونت‌های حکومتی دیگر وجود ندارد و درنهایت آنچه امروز به‌عنوان پوشش زنان ایرانی (حجاب) می‌بینیم جزئی از فرهنگ ماست! درحالی‌که این روایت اشتباهی است. این دقیقاً همان تبلیغاتی است که مقامات رسمی جمهوری اسلامی آن را اشاعه می‌دهند، مثل انکار در خیلی زمینه‌ها. ‌اخیراً خبرنگار از رئیسی در مورد حجاب سؤال می‌پرسد و ‌‌او پاسخ می‌دهد: "حجاب در ایران اجباری نیست" درحالی‌که خودش برای گفت‌وگو با خبرنگار بدون حجاب حاضر نشده است.»

این چهره دانشگاهی، حجاب را جزئی از فرهنگ ایرانی ندانست و با اشاره به ماجرای سپیده رشنو گفت: «جمهوری اسلامی به بدترین شکل ممکن و با اعمال خشونت در صداوسیما از او اعتراف گرفت. این حکومت همین رفتار را با جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو هم دارد. احمدی‌نژاد در پاسخ خبرنگاری در مورد اینکه چرا با این جامعه بدرفتاری می‌کنید، گفت ما اصلاً از این دسته افراد ‌در جامعه نداریم در حالیکه در همه تجمعات این چند روز شاهد همراهی جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو بوده‌ایم.»

 حجاب اجباری ابزاری برای اعمال قدرت و خشونت

سخنران بعدی این تجمع، دکتر گیتا بنان، دکترای فیزیک از دانشگاه فلوریدا و استاد دانشگاه یورک و از فارغ‌التحصیلان دانشگاه شریف بود.

دکتر گیتا بنان عنوان کرد:«من یک زن ایرانی هستم؛ دانش‌آموخته دانشگاه شریفی که همین چند روز مورد حمله قرار گرفت. من‌ از همه کسانی که‌ به ما در این روزها امید دادند و ما را در کنار یکدیگر قرار دادند تا قوی‌تر شویم؛ تشکر می‌کنم. مردمی که در هفته‌های اخیر به شکل باور‌نکردنی شجاعانه درخشیدند؛ پشت همدیگر ایستادند و برای تحقق خواسته‌هایشان جنگیدند. عشق ما به افرادی که جانشان را کف دستشان گرفتند و برای آزادی جنگیدند، بی پایان است.»

این استاد دانشگاه یورک با اشاره به این مطلب که زنان و کوییرها در ایران ‌سال‌هاست برای داشتن اختیار بدنشان می‌جنگند؛ گفت: «حجاب اجباری ابزاری است برای اعمال قدرت، همسان‌سازی و خشونت و کنترل کوچک‌ترین بخش‌های زندگی ما‌ و دلیل این موضوع، تبعیض جنسیتی است که متأسفانه‌ در تمام دولت‌های دیکتاتوری شاهدش هستیم.»

 این برنامه حدود ساعت هشت و نیم به پایان رسید، با ترانه «برایِ...» ساخته شروین حاجی‌پور که این روزها به سرودی جمعی برای تمامی اعتراض‌ها تبدیل شده است.